Herinneringen van een jachtvlieger

De auteur

Evert Motshagen heeft een lange en interessante carrière als luchtmachtvlieger achter de rug. In 1953 reisde hij als zeventienjarige met een MULO-diploma lop zak met een vrijvervoertje naar het Luchtmacht Selectieorgaan (LUSO) in Soesterberg om de testen en onderzoeken te ondergaan om in aanmerking te komen voor de opleiding tot militair vlieger. Dit markeerde het begin van zijn loopbaan bij de luchtmacht die hem via de opleiding in Amerika en tal van plaatsingen op vrijwel alle Nederlandse vliegbases uiteindelijk zou leiden tot zijn laatste vlucht als jachtvlieger in 1983, op de F-16 bij 323 Sqn op Vlb Leeuwarden.

Tijdens de boekpresentatie op vliegveld Seppe werd het eerste exemplaar door de auteur aangeboden aan C-LSK lgen Dennis Luyt. V.l.n.r. uitgever Martin Leeuwis, lgen Luyt, auteur Evert Motshagen en de nieuwe C-LSK lgen André Steur (foto: M.C. Leeuwis)

Het boek

In zijn Herinneringen van een Jachtvlieger beschrijft Motshagen zijn loopbaan bij de Koninklijke Luchtmacht, een loopbaan die geheel in het teken stond van de Koude Oorlog. De auteur, die in zijn inleiding schrijft nooit een dagboek te hebben bijgehouden, moet over een welhaast fotografisch geheugen beschikken. Hij beschrijft in groot detail al zijn wederwaardigheden, tijdens de opleiding in Nederland en in de Verenigde Staten (VS), en als operationeel vlieger en instructeur daarna. Het geheel is gelardeerd met tal van anekdotes, een ontelbaar aantal foto’s en afdrukken uit technische handboeken, checklists en kopieën van testen en cijferlijsten. Het geheel is zo uitgebreid en gedetailleerd dat het boek in twee delen uitgegeven moest worden. De achttien hoofdstukken van de twee delen zijn chronologisch gerangschikt, per lokatie en vliegbases waar Evert Motshagen tijdens zijn loopbaan was geplaatst. Zij bieden daarmee een unieke inkijk in een tijd die we ons nu nauwelijks meer kunnen voorstellen. Een tijd waarin het leven zoveel soberder was dan heden ten dage, maar waarin de kameraadschap onder het vliegerkorps met een hoofdletter K werd geschreven. Maar ook een tijd waarin de vliegtuigen bij lange na niet de betrouwbaarheid hadden die nu vanzelfsprekend is, wat tientallen collega’s met hun leven moesten bekopen. Het zou te ver voeren om het hele boek hier te beschrijven, maar wat mij betreft springen twee hoofdstukken er uit: zijn tijd bij het stuntteam Whisky Four en de nucleaire taak van Vlb Volkel. Vrijwel elk squadron had in de jaren vijftig en zestig wel een eigen stuntteam, maar het Whisky Four team van Vlb Woensdrecht stond nationaal en internationaal hoog aangeschreven. In 1967 werd Motshagen, na een aantal jaren op Eindhoven instructie te hebben gegeven op de F-84F, een periode waarin hij naast meer dan driehonderd vlieguren per jaar ook nog zijn HBS-diploma wist te behalen, geplaatst op Volkel bij 312 Sqn. Dit squadron vloog al een aantal jaren in de nucleaire strike rol (FBS) en deze taak en de bijbehorende bewapening en training beschrijft de auteur met vele details. Ook een beschrijving van de bijbehorende QRA-dienst, waarbij de vliegers bijna wekelijks gedurende 24 uur dag en nacht paraat waren om binnen 15 minuten op te stijgen, ontbreekt niet.

Het is een boek dat je niet makkelijk terzijde legt, en voor diegenen die de beschreven tijd geheel of gedeeltelijk van nabij hebben meegemaakt, al helemaal niet. Dit werk is een pakkende herleving van een tijdperk dat voorgoed voorbij is, het tijdperk van de eerste tot en met de vierde generatie luchtmacht, waar de huidige vijfde generatie op gegrondvest is. In dat opzicht is 69 Euro een koopje voor zoiets moois op je leestafel.

Het boek geeft een unieke inkijk in een tijd die zoveel soberder was dan nu.