Oorlogsmoeheid kan ons duur komen te staan

Oorlogsmoeheid in het Westen is ongewenst en zou op termijn wel eens tot aanzienlijk hogere kosten kunnen leiden dan de steun die we nu aan Oekraïne leveren. Zo is de opgave door de Russen van de stad Cherson juist de bevestiging dat onze steun van het grootste belang is. Rusland is in feite in oorlog met het Westen, daar heeft Poetin wel gelijk in, maar hij heeft die situatie zelf veroorzaakt. Ofschoon de kinetische oorlog voornamelijk beperkt blijft tot het grondgebied en het luchtruim van Oekraïne, wordt de economische oorlog tegen ons en de rest van de wereld gevoerd. De prijzen voor energie en voedsel drijven de inflatie op en de stijgende kosten voor levensonderhoud leiden tot veel gevoelens van onvrede onder de Europese burgers. Dit maakt deel uit van de zogenoemde hybride oorlogvoering, evenals de gerichte aanvallen op de leefomstandigheden van de bevolking van Oekraïne. Een aanzwellende vluchtelingenstroom zal Europa nog verder onder druk zetten en zorgen voor meer verdeeldheid.

Er gaan nu stemmen op om dan maar enigszins toe te geven aan de eisen van Poetin en het ultimatum van zijn secondant Lavrov en Rusland zo wat winst te gunnen: een uitweg zonder al te veel gezichtsverlies voor de Russische machthebbers. Hier wordt de illusie gewekt dat als wij – het Westen – maar toegeven, alles weer zo wordt als voor 24 februari 2022. Hier geloof aan hechten is intellectuele luiheid en een gevaarlijke manier van wat ik ‘achteruit denken’ zou willen noemen. Dat is precies waar Poetin op hoopt, en nu toegeven betekent dat de Russische methode effectief is en dus vaker zal worden toegepast in de toekomst. En dat heeft vooral betrekking op ons, in Europa.

Hulpverlening na een Russisch bombardement (Wikimedia Commons)

Geloof maar niet in de goede bedoelingen van Vladimir Poetin. Die zijn er namelijk niet en de voorbeelden hiervoor zijn legio. Het halfzachte ingrijpen van de Russen in het conflict tussen Armenië en Azerbeidjan over de regio Nagorno-Karabach was een methode om daar militair aanwezig te kunnen blijven en invloed te blijven uitoefenen. Evenzo in Georgië, waar Rusland sinds 2008 via de deelstaatjes Zuid-Ossetië en Abchazië een ‘bevroren’ conflict in stand houdt om op deze wijze invloed te kunnen uitoefenen. Al sinds 2014 heeft Rusland in de Donbas-republieken Loehansk en Donetsk een hele dikke vinger in de pap. Ook in Oost-Moldavië is Transdjnestrië of Transnistrië, een dwergstaatje dat zich alleen kan handhaven dankzij de aanwezigheid van het Russische leger, een voorbeeld van blijvende Russische inmenging en beïnvloeding. Zelfs regelrechte annexatie, zoals van de Krim in 2014, behoort tot de gereedschapskist van het Kremlin. Geloof evenmin dat Rusland ooit de waarheid spreekt of respect heeft voor mensenrechten en -levens. Het neerhalen van vlucht MH17 en de stroom van desinformatie die daarna over de wereld werd uitgestort spreekt wat dat betreft boekdelen. De grootschalige mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden in Syrië en Oekraïne zijn voorbeelden van de gruweldaden van het huidige Russische bewind met Poetin aan het hoofd.

De hybride oorlog tegen het Westen is al veel langer gaande, o.a. via pogingen tot het beïnvloeden van democratische processen en verkiezingen, het aanjagen van de Brexit en de steun aan extreemrechtse partijen en groeperingen in democratisch geregeerde landen. Hybride oorlogvoering, met als doel onze democratieën te verzwakken, onze vrijheden in te perken en ons te verarmen. Alle redenen dus om Poetin niet ook maar een vinger te gunnen, om te voorkomen dat wij straks ook tot zijn invloedssfeer worden gerekend. Daarom moeten wij Oekraïne in haar strijd om het eigen grondgebied terug te winnen, blijven steunen.