HUMOR

Lijstjes

LKOL B.D. P. DEKKERS

Het is een oude Nederlandse traditie om rond de jaarwisseling allerhande lijstjes op te stellen en te publiceren. Een van de meest bekende is waarschijnlijk de Top 2000 van NPO Radio 2, waar in het afgelopen jaar 2020 zomaar een kleine paleisrevolutie heeft plaatsgevonden. De eeuwige Bohemian Rhapsody van Queen heeft plaats moeten maken voor ons eigen Zeeuwse kanon Danny Vera met zijn Rollercoaster.

Maar er circuleren natuurlijk ook nog tal van andere lijstjes, zoals de Top 500 van de Quote, de voorspellingen van astrologisch onderlegd Nederland, het lijstje met de ins & outs van komend en vorig jaar van de ‘Trendwatcher des Vaderlands’ en natuurlijk ons eigen favoriete lijstje: de Top 200 van de meest invloedrijke Nederlanders, althans volgens de Volkskrant.

Waar de Top 2000 op democratische wijze tot stand is gekomen, door middel van verkiezingen waarbij elke luisteraar zijn of haar stem kon uitbrengen, is de achtergrond van de Top 200 wat schimmiger. Achterkamertjes, een enquête van Maurice de Hond of een wetenschappelijke analyse van een database, wie zal het zeggen. Wel valt er een zekere logica in te ontdekken en het zal niemand verbazen dat de heer J. van Dissel, opperhoofd van het RIVM en lid van het Outbreak Management Team (OMT), zomaar vanuit het niets met stip op een tweede plaats belandde. Maar waarom Kim Putters van het Sociaal en Cultureel Planbureau op de eerste plaats terecht kwam, is ons een raadsel. Zou er dan toch een soort van masterplan waar wij geen weet van hebben achter alle gebeurtenissen van 2020 hebben gezeten?

Maar waar wij natuurlijk het meest benieuwd naar waren was de vraag hoe de militairen het ervan af zouden brengen in de Top 200. Nou, dat viel een beetje tegen. Er staat zegge en schrijve maar één militair op deze lijst, de Commandant der Strijdkrachten (CDS). De admiraal was zelfs gezakt van plaats 45 vorig jaar naar een karige achtenveertigste plek, tussen Hans Brug, Directeur-Generaal (DG) van het RIVM en de voorzitter van het college van bestuur van de Amsterdamse universiteit (UvA), mw. Geert ten Dam. Wie zou verwachten dat militairen, in een jaar waarin de samenleving om de coronacrisis te bestrijden een beroep op militaire bijstand heeft moeten doen, hoger op de lijst zouden staan, is bedrogen uitgekomen.

De voor ons teleurstellende positionering van de CDS in het lijstje van de Volkskrant geeft inzicht in de waardering voor de militairen van de opiniemakers in dit land. Ook de positie van de functie van CDS, als enige militair in de Bestuursstaf, lijkt hier op te wijzen. Maar als er wat onwelriekends aan de knikker is moet hij er met zijn goed opgeleide en geoefende strijdkrachten, die uitgerust zijn met alle spullen die zij nodig hebben om hun taak uit te voeren, wel stante pede staan. De CDS is in zijn functie als militair leider verantwoordelijk voor de inzet van Nederlandse militairen, voor de planning van militaire operaties en voor de zorg voor voldoende personeel en materieel. Daarnaast moet hij de minister en overige politieke leiders adviseren over de mogelijkheden van de krijgsmacht; aldus www.defensie.nl. Men zou dus de CDS wel wat meer invloedrijkheid in de Nederlandse samenleving mogen toeschrijven.

Waarom valt dat dan toch tegen? Zou het soms liggen aan te weinig publieke ‘optredens’ van de CDS? Waarschijnlijk niet, want we zagen de admiraal, vaak in onberispelijk zwart marine-uniform gestoken, toch met enige regelmaat aanschuiven aan een van de vele babbeltafels die onze televisie rijk is. Onze vlag- en opperofficieren, waaronder ook de Opco-commandanten, zijn behalve in hun DT ook in gevechtspak of flight suit regelmatig op de sociale media of bij tv-optredens zichtbaar. Alsof zij op het punt staan om na de uitzending een pantservoertuig of gevechtsvliegtuig te bestijgen om de troepen voor te gaan op weg naar een confrontatie met de vijand.

lgen Eichelsheim is de nieuwe CDS

Inmiddels heeft het de minister behaagd een opvolger voor de huidige CDS aan te wijzen, ditmaal afkomstig uit luchtmachtkringen, die binnen enige weken zijn functie zal aanvaarden. Te vrezen valt echter dat de generaal wel wat uitdagingen zal aantreffen op zijn to do lijst. De Defensievisie 2035 (DV) ligt immers op tafel, een document met een hoog ambitieniveau.

In 2035 zijn we alweer een stuk of wat kabinetten en bijbehorende Kamerverkiezingen verder en moet Defensie een slimme, technologisch hoogwaardige organisatie zijn. We moeten dan niet alleen berekend zijn op het bewaren van de vrede, maar ook op het toepassen van de zwaarste vormen van geweld en alles daar tussenin. En dat niet alleen voor de tweede hoofdtaak volgens de DV, die voor de krijgsmacht bepaalt ‘wie we moeten zijn en wat we moeten kunnen’. De visie kenmerkt zich door fris, modern en toegankelijk taalgebruik en met gebruikmaking van eenvoudige cartoons. Modern taalgebruik, dat wijst op zorgvuldige bestudering van modieuze managementhandboeken en -jargon. Termen als ‘arbeidsextensieve contacten’ en ‘multidomein optreden’, wijzen allemaal op ambtelijk voorwerk, bestuurlijke overleggen en interdepartementale afstemming. Uiteraard allemaal noodzakelijk om tot een voor heel Den Haag aanvaardbare defensievisie te komen. Er moeten natuurlijk nog wel de nodige stappen worden gezet om het allemaal te laten gebeuren.

Echter, het jaar 2035 is ver weg en ongetwijfeld zal de verleiding wel eens de kop opsteken om bij het zetten van deze stappen even pas op de plaats te maken, om het bedrijfsleven, de rijksbegroting, de gezondheidszorg, of het onderwijs van een dreigende ondergang te redden. De CDS, wie dat tegen die tijd ook moge zijn, mag dan wat ons betreft in gevechtspak met de vuist op tafel slaan om zo voor de landsverdediging, en de mannen en vrouwen die daarvoor moeten zorgen, op te komen. Ondertussen wensen wij de uittredende CDS natuurlijk alle succes in zijn binnenkort nieuwe functie als voorzitter van het Militair Comité van de NAVO.

De nieuwe CDS kan ondertussen in eigen land hopelijk een rollercoaster op gang brengen, net zoals eerder Danny Vera. Als steunbetuiging kunnen militairen en overige bij Defensie betrokkenen op 17 maart bij de verkiezingen hun stem verheffen in het achtergrondkoor, om nog maar even in muziektermen te blijven. En als dat alles tot niets zou leiden, dan blijft er niet veel anders over dan net als de Heilsoldaat te zingen: Hij sjouwde van kroeggie naar kroeggie, al deden zijn voeten ook zeer…