PRIKKEN EN PRIKKELS
Toverwoord Innovatie
Innovatie is een toverwoord dat nadrukkelijk terugkomt in de Defensievisie 2035. Door middel van innovatie stomen we de organisatie klaar voor de kansen en uitdagingen van morgen en overmorgen. Dit toverwoord is omarmd door de defensieorganisatie. Een aantal organisatiedelen is al enkele jaren bezig met innovatie, zoals JIVC/KIXS en de CD&E-afdeling van CLAS; andere elementen zijn iets jonger, zoals DMO/MIND en CDS/FRONT. Elk defensieonderdeel heeft zelfs inmiddels een innovatie-generaal en dus is er inmiddels ook een innovatie-generaals-overleg. Daarnaast wordt natuurlijk ook nog goed gebruik gemaakt van de kennisinstituten. Innovatie is de toekomst en de toekomst is magisch.
Als u het woord ‘innovatie’ googelt dan verschijnen er makkelijk 23 definities. Deze hebben alle met elkaar gemeen dat het over iets nieuws gaat. Ook wordt nagenoeg altijd aangegeven dat innovatie niet alleen technisch iets nieuws is, maar ook betrekking kan hebben op alle aspecten van de organisatie. Dat biedt dus kansen voor iedereen die bezig wil zijn met de toekomst van de organisatie, de processen daarin, maar natuurlijk ook de techniek die wordt aangewend. Iedereen die zijn creatieve intellect wil gebruiken om de krijgsmacht voor te bereiden op de toekomst kan ergens binnen Defensie wel een plekje vinden om hiermee bezig te zijn. Binnen alle geledingen wordt creatief denken en innovatie dan ook gepromoot. Defensie is divers en diversiteit is mooi.
Een creatief intellect is dus handig bij innoveren, want kansen moeten worden gezien, mogelijkheden worden ontdekt en experimenten moeten worden uitgevoerd. Deze vergen allemaal vormen van slimheid en creativiteit. Dat zien we ook in de wijze van aanpak van de diverse innovatie-elementen. Dit loopt van stimuleren van (kleine) verbeteringen op en door de werkvloer, naar het uitschrijven van challenges, waarbij bedrijven geld krijgen om iets te bedenken, bestaande producten ombouwen naar militaire producten, tot het zelf bedenken en bouwen. Het mogen toepassen van je eigen creativiteit is daarbij ook nog eens een grote motiverende factor, dus goed voor behoud. Creativiteit is van belang en creativiteit is mooi.
Bij innovatie wordt makkelijk geroepen dat er ruimte moet zijn en dat falen mag. Van falen leert men het meest. Falen leidt tot kennis. We zeggen met zijn allen ’fouten maken mag’. Falen is onderdeel van het leven en falen is mooi. Maar falen kost tijd, schaarse capaciteit en schaars geld. Capaciteit die we met 20% (militaire) vacatures eigenlijk niet hebben en met een minimaal structureel tekort van vier miljard euro per jaar is er eigenlijk ook geen geld om te falen. Falen is dus niet zo mooi, want falen kost schaarse middelen.
Die creativiteit levert veel op, heel veel. Alleen al op het Defensie-innovatieplatform staan 418 lopende projecten vermeld. En dat zijn niet alle innovatie-initiatieven die er lopen. Creativiteit levert een bos op, waarbij het lastig wordt om de individuele boom te vinden. Bij deze 418 lopende projecten zijn 106 organisatiedelen van Defensie betrokken en een voorraad externe partijen. De creativiteit levert dus een mêlee aan projecten en initiatieven op, resulterend in een moeilijk te beheersen brei. Creativiteit veroorzaakt dus ook wanorde.
De diversiteit van de initiatieven is zoals gezegd groot. Zo groot dat de minder creatieven roepen om structuur, om orde in de chaos, om prioriteitstelling. Zij die aan de zijlijn staan geven aan dat het geld beter aan ‘nuttige’ dingen kan worden besteed. En de ware cynici zeggen dat er toch nooit wat verandert. Diversiteit creëert minder motiverende gevoelens bij die mensen/eenheden die dagelijks moeten worstelen om zaken voor elkaar te krijgen.
De toekomst, wie weet wat het brengt. Elke vernieuwing creëert een nieuwe uitdaging of dreiging. Internet of Things zou ons leven makkelijker maken, maar nu blijkt dat het ook disruptief is. Social media zou ons leven leuker maken, maar nu is het een belangrijke bron van fake news en oplichting. Electrisch rijden is de toekomst zonder CO2 uitstoot, maar inmiddels blijkt dat pas na een aantal jaren de productie-CO2 is gecompenseerd en er veel andere schaarse middelen nodig zijn. Ja, de toekomst is mooi; maar tegen welke kosten?
Het toverwoord innovatie is omarmd. Het is nodig om ‘onze edge te behouden’ en om de organisatie betaalbaar te maken of te houden. Maar met meer dan 418 lopende initiatieven is het de vraag of de organisatie in staat is om de resultaten van die initiatieven te absorberen, om ze te ‘laten landen’ binnen de organisatie. Implementeren van veranderingen kost namelijk tijd, geld en capaciteit, naast het werk dat ook moet worden gedaan. De bureaucratie, een dichtgetimmerd langetermijnplan en een volgeboekt exploitatiebudget zorgen bovendien voor weinig vrijheden en mogelijkheden om vernieuwingen te implementeren. Hierdoor is de tijd tussen een geslaagd experiment en invoering op de werkvloer vaak jaren! Daarmee is het toverwoord innovatie al een stuk minder magisch.
Het vereist zo te zien nog enige innovatie om alle innovatie tot gelding te brengen.
Redactie